Het plan van corporatiekoepel Aedes om 108 miljard euro te steken in de verduurzaming van 2,1 miljoen huurhuizen is met scepsis ontvangen. Massale isolatie is daarbij het leidende principe. Vanwege de kosten van 52.000 euro per woning kun je volgens hoogleraar Peter Boelhouwer net zo goed slopen. Nu voegt ook de GGD zich bij de sceptici. Isoleren brengt gezondheidsrisico’s met zich mee. Ondertussen laat de praktijk zien dat drastische isolatie voor verduurzaming niet altijd nodig is.

Koepelorganisatie Aedes maakte op 29 mei bekend dat haar leden, de woningcorporaties, in totaal 2,1 miljoen bestaande sociale huurwoningen willen verduurzamen. Per huis zal dit zo’n 52.000 euro kosten, wat in totaal een kostenplaatje van 108 miljard euro oplevert. Geld dat de corporatiesector overigens niet heeft, meldde Aedes-voorzitter Marnix Norder. Hij doet dan ook een beroep op de staat.

Sectorrapport Energieneutraal 2018

In het Sectorrapport Energieneutraal 2018 presenteert de organisatie 4 scenario’s voor dit verduurzamen:

• Maximaal isoleren binnen de bestaande schil;
• Extra isoleren buiten de bestaande schil;
• Binnen de schil isoleren met toevoeging van bijvoorbeeld zonnepanelen;
• Buiten de schil isoleren met toevoeging van bijvoorbeeld zonnepanelen;

Wanneer buiten de schil wordt geïsoleerd met toevoeging van extra duurzame systemen als zonnepanelen, is volgens Aedes sprake van nul-op-de-meter-woningen.

Isoleren en de energiecrisis

Ofschoon er dus verschillende scenario’s zijn, is isoleren in ieder geval bij alle 2,1 miljoen woningen leidend. Rob van Strien, adviseur milieu en gezondheid bij GGD Amsterdam: “Wat we nu zien, doet denken aan de energiecrisis van de jaren 70, waarbij massaal werd geïsoleerd en men op kierenjacht ging. Het onvoorziene effect daarvan was echter dat er geen luchtcirculatie meer was in woningen en dat er dus problemen ontstonden met vocht.”

Daklichtleverancier VELUX deed onderzoek onder 16.000 bewoners, waaronder 1.000 Nederlanders. Daaruit bleek dat meer dan driekwart (77%) van de Nederlanders niet weet dat binnenlucht veel meer vervuild kan zijn dan buitenlucht. Claudia van Veenendaal-Bleij van VELUX vult aan: “Van vocht worden mensen ziek. Denk aan het ontwikkelen van klachten als astma, COPD en andere allergieën.”

Ventilatie centraal bij isolatie

De situatie is nu wel anders dan in de jaren 70, benadrukt GGD’er Van Strien. “Nu hebben we systemen die luchtcirculatie kunnen reguleren. Voor een gezonde leefomgeving moeten ventilatie en de systemen die daarvoor zorgen dan wel voldoende aandacht krijgen.” Hij voorziet echter problemen wanneer dat niet gebeurt: “Energiezuinige en geïsoleerde woningen houden warmte vast. Dat is goed in de winter, want dan kan je je woning met weinig energie warm krijgen. In de zomer is het echter problematisch: mensen raken oververhit in hun eigen huis.”

“Wie bij duurzaamheidsberekeningen enkel redeneert vanuit het gebouw zelf en niet vanuit de gebruiker, zal voor verrassingen komen te staan. Gebruikers gaan namelijk op hun eigen manier om met een gebouw en zullen bijvoorbeeld ramen openzetten. Daarmee boek je andere resultaten dan verwacht”, vervolgt Van Veenendaal-Bleij.

Isolatie en open ramen

Ook Van Strien refereert aan het openzetten van ramen: “Bij verduurzaming van geïsoleerde woningen wordt nu veel gebruikgemaakt van warmteterugwinningssystemen. Daarbij wordt verse koude buitenlucht verwarmd met gebruikte binnenlucht. Als zo’n systeem goed functioneert is het openzetten van ramen niet nodig, maar dat weten veel mensen niet. Een woning waar de ramen niet open hoeven, vindt men maar vreemd. Dat dit in een moderne woning wonen anders is dan in een oude, beseffen nog maar weinigen zich.”

Bron: Stadszaken